Mahabharata - Book 07

Please click the [↭] button located at the bottom-right of your screen to toggle similarity map.

Book 07 – Chapter 140

BORI CE: 07-140-001

संजय उवाच
वर्तमाने तथा रौद्रे रात्रियुद्धे विशां पते
सर्वभूतक्षयकरे धर्मपुत्रो युधिष्ठिरः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-002

अब्रवीत्पाण्डवांश्चैव पाञ्चालांश्च ससोमकान्
अभ्यद्रवत गच्छध्वं द्रोणमेव जिघांसया

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-003

राज्ञस्ते वचनाद्राजन्पाञ्चालाः सोमकास्तथा
द्रोणमेवाभ्यवर्तन्त नदन्तो भैरवान्रवान्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-004

तान्वयं प्रतिगर्जन्तः प्रत्युद्यातास्त्वमर्षिताः
यथाशक्ति यथोत्साहं यथासत्त्वं च संयुगे

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-005

कृतवर्मा च हार्दिक्यो युधिष्ठिरमुपाद्रवत्
द्रोणं प्रति जिघांसन्तं मत्तो मत्तमिव द्विपम्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-006

शैनेयं शरवर्षाणि विकिरन्तं समन्ततः
अभ्ययात्कौरवो राजन्भूरिः संग्राममूर्धनि

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-033

सोऽतिविद्धो महाराज रथोपस्थ उपाविशत्
राक्षसेन्द्रः! सुबलवान् द्रौणिना रणशलिना

M. N. Dutt: O great monarch, the puissant lord of the Rakshasas, pierced home by the son of Drona, proud of (his feats in) battle, sat down on the terrace of his car.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-034

दृष्ट्वा विमूढं हैडिम्बं सारथिस्तु रणाजिरात्
द्रौणे: सकाशात् सम्भ्रान्तस्त्वपनिन्ये त्वरान्वितः

M. N. Dutt: Seeing that the son of Hidimva had lost his consciousness, his charioteer, struck with fear, hastily removed him from the field of battle and from the presence of the son of Drona.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-035

तथा तु समरे विद्ध्वा राक्षसेन्द्रं घटोत्कचम्
ननाद सुमहानादं द्रोणपुत्रो महारथः

M. N. Dutt: Having, in that engagement, thus pierced Ghatotkacha, the lord of the Rakshasas, that great car-warrior, the son of Drona sent forth a highly dreadful roar.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-036

पूजितस्तव पुत्रैश्च सर्वयोधैश्च भारत
वपुषातिप्रजज्वाल मध्याह्न इव भास्करः

M. N. Dutt: O Bharata, adored by your sons and all the warriors, his body shone brilliantly like the noon-day sun.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-037

भीमसेनं तु युध्यन्तं भारद्वाजरथं प्रति
स्वयं दुर्योधनो राजा प्रत्यविध्यच्छितैः शरैः

M. N. Dutt: King Duryodhana himself pierced with keen arrows Bhimasena who was fighting his way, through your army, towards the car of the son of Bharadvaja.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-038

तं भीमसेनो दशभिः शरैर्विव्याध मारिष
दुर्योधनोऽपि विंशत्या शराणां प्रत्यविध्यत

M. N. Dutt: O Bharata, Bhimasena pierced him in return with nine darts. Duryodhana also pierced him with twenty arrows.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-039

तौ सायकैरवच्छिन्नावदृश्येतां रणाजिरे
मेघजालसमाच्छन्नौ नभसीवेन्दुभास्करौ
1४४

M. N. Dutt: Those two (horses), shrouded with arrows on the field of battle, looked like the sun and the moon covered with masses of clouds in the firmament.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-040

अथ दुर्योधनो राजा भीमं विव्याध पत्रिभिः
पञ्चभिर्भरतश्रेष्ठ तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत्

M. N. Dutt: Then king Duryodhana pierced Bhima, O foremost of the descendants of Bharata, with five arrows and said (to him) “Wait, wait.”

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-041

तस्य भीमो धनुश्छित्त्वा ध्वजं च दशभिः शरैः
विव्याध कौरवश्रेष्ठं नवत्या नवपर्वणाम्

M. N. Dutt: But Bhima, cutting off his bow and his standard with sharpened arrows, pierced the lord of the Kauravas with nine straight darts.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-042

ततो दुर्योधनः क्रुद्धो धनुरन्यन्महत्तरम्
गृहीत्वा भरतश्रेष्ठो भीमसेनं शितै शरैः
अपीडयद् रणमुखे पश्यतां सर्वधन्विनाम्
तान् निहत्य शरान् भीमो दुर्योधन धनुश्च्युतान्

M. N. Dutt: Thereupon, O best of the Bharatas, excited with rage, Duryodhana took up another bow of a battle quality and began to afflict Bhimasena (stationed) at the front (rank) of that battle with keen darts, in the very sight of all bowman. Bhima, (however) destroying those arrows shot from Duryodhana's bow.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-043

कौरवं पञ्चविंशत्या क्षुद्रकाणां समार्पयत्
दुर्योधनस्तु संक्रुद्धो भीमसेनस्य मारिष
क्षुरप्रेण धनुश्छित्त्वा दशभिः प्रत्यविध्यत
अथान्यद् धनुरादाय भीमसेनो महाबलः

M. N. Dutt: Oppressed him with five and twenty short arrows. Duryodhana also, O worshipfui sire, inflamed with ire, cut-off his bow with razorshaped dart and then pierced him in return with ten (darts). Thereupon, the highly-powerful Bhimasena, taking up another bow.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-044

विव्याध नृपतिं तूर्णं सप्तभिर्निशितैः शरैः
तदप्यस्य धनुः क्षिप्रं चिच्छेद लघुहस्तवत्

M. N. Dutt: Pierced quickly the king with seven sharpened arrows. But he (i.e. Duryodhana), displaying great nimbleness of hand, quickly cut-off that bow also.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-045

द्वितीयं च तृतीयं च चतुर्थं पञ्चम तथा
आत्तमात्तं महाराज भीमस्य धनुराच्छिनत्
तव पुत्रो महाराज जितकाशी मदोत्कटः
स तथा भिद्यमानेषु कार्मुकेषु पुनः पुनः

M. N. Dutt: Similarly, O mighty monarch, he cut-off the second, the third, the fourth and the fifty bows taken up by Bhima. And O great king, your son, desirous of success and swelling with pride, cut-off another bow as soon as it was taken up by Bhima. His bows being thus again and again cut-off (by Duryodhana) he i.e. Bhima.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-046

शक्तिं चिक्षेप समरे सर्वपारशवीं शुभाम्
मृत्योरिव स्वसारं हि दीप्तां वह्निशिखामिव
सीमन्तमिव कुर्वन्ती नभसोऽग्निसमप्रभाम्
आप्राप्तामेव तां शक्तिं त्रिधा चिच्छेद कौरवः

M. N. Dutt: In that engagement, hurled a formidable dart, made wholly of iron (at the Kaurava king).-The king of the Kurus, (however), cut into three fragments that dart, before it could reach him, that dart blazing like a flame of fire, looking (terrible) like the sister of Death herself and dividing the firmament with its fire like splendour into two parts like the trees of a woman parting the hair of her head.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-047

पश्यतः सर्वलोकस्य भीमस्य च महात्मनः
ततो भीमो महाराज गदां गुर्वी महाप्रभाम्
चिक्षेपाविध्य वेगेन दुर्योधनस्थं प्रति
ततः सा सहसा वाहांस्तव पुत्रस्य संयुगे
सारथिं च गदा गुर्वी ममर्दास्य रथं पुनः
पुत्रस्तु तव राजेन्द्र भीमाद् भीतः प्रणश्य च

M. N. Dutt: In the very presence of all the world and before (the very eyes) of Bhima himself. Thereupon, O great king, Bhima, flourishing his heavy and blazing mace, hurled it with great impetuosity at the car of Duryodhana. Then, in that engagement that heavy mace, all on a sudden, crushed the charioteer, the horses and the car (of the king). O lord of kings, your son, then afraid of Bhima, took to flight.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-048

आरुरोह रथं चान्यं नन्दकस्य महात्मनः
ततो भीमो हतं मत्वा तव पुत्रं महारथम्

M. N. Dutt: Mounted on another car belonging to the high-souled Naduka. Then Bhima, thinking Suyodhana to be dead amid (the darkness of) that night.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-049

सिंहनादं महच्चक्रे तर्जयन् निशि कौरवान्
तावकाः सैनिकाश्चापि मेनिरे निहतं नृपम्
ततोऽतिचुक्रुशुः सर्वे ते हाहेति समन्ततः

M. N. Dutt: Roared furiously like a lion challenging the Kauravas. Your partisans and soldiers also thought that the king was slain.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-050

तेषां तु निनदं श्रुत्वा त्रस्तानां सर्वयोधिनाम्
भीमसेनस्य नादं च श्रुत्वा राजन् महात्मनः

M. N. Dutt: And all of them set up a loud wail all around. Hearing the lamentation of all the coinbatants struck with terror.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-051

ततो युधिष्ठिर राजा हतं मत्वा सुयोधनम्
अभ्यवर्तत वेगेन यत्र पार्थो वृकोदरः

M. N. Dutt: And hearing also the yells of the highsouled Bhima, O monarch, king Yudhishthira, also, considered Suyodhana to have been slain.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-052

पञ्चाला: केकया मत्स्याः संजयाश्च विशाम्पते
सर्वोद्योगेनाभिजग्मुर्दोणमेव युयुत्सया

M. N. Dutt: And hastened with all speed to the place where Vrikodara, the son of Pritha was. Then, the Panchalas, the Srinjayas, the Matsyas as well as the Keykeyas.

Corresponding verse not found in BORI CE

MN DUTT: 05-166-053

तत्रासीत् सुमहद् युद्धं द्रोणस्याथ परैः सह
घोरे तमसि मग्नानां निजतामितरेतरम्

M. N. Dutt: Desirous of slaying Drona, rushed with all their mighty (against him). There also took place a highly dreadful encounter between Drona and his enemies. And the combatants, (of both sides) buried in pitchy darkness, began to slaughter one another.

BORI CE: 07-140-007

सहदेवमथायान्तं द्रोणप्रेप्सुं महारथम्
कर्णो वैकर्तनो राजन्वारयामास पाण्डवम्

MN DUTT: 05-167-001

संजय उवाच सहदेवमथायान्तं द्रोणप्रेप्सु विशाम्पते
कर्णो वैकर्तनो युद्धे वारयामास भारत

M. N. Dutt: Sanjaya said Karna, the son of Vikartana, O king, checked in battle the great car-warrior Shahadeva who was advancing with the desire of slaying Drona.

BORI CE: 07-140-008

भीमसेनमथायान्तं व्यादितास्यमिवान्तकम्
स्वयं दुर्योधनो युद्धे प्रतीपं मृत्युमाव्रजत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-009

नकुलं च युधां श्रेष्ठं सर्वयुद्धविशारदम्
शकुनिः सौबलो राजन्वारयामास सत्वरः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-010

शिखण्डिनमथायान्तं रथेन रथिनां वरम्
कृपो शारद्वतो राजन्वारयामास संयुगे

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-011

प्रतिविन्ध्यमथायान्तं मयूरसदृशैर्हयैः
दुःशासनो महाराज यत्तो यत्तमवारयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-012

भैमसेनिमथायान्तं मायाशतविशारदम्
अश्वत्थामा पितुर्मानं कुर्वाणः प्रत्यषेधयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-013

द्रुपदं वृषसेनस्तु ससैन्यं सपदानुगम्
वारयामास समरे द्रोणप्रेप्सुं महारथम्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-014

विराटं द्रुतमायान्तं द्रोणस्य निधनं प्रति
मद्रराजः सुसंक्रुद्धो वारयामास भारत

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-015

शतानीकमथायान्तं नाकुलिं रभसं रणे
चित्रसेनो रुरोधाशु शरैर्द्रोणवधेप्सया

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-016

अर्जुनं च युधां श्रेष्ठं प्राद्रवन्तं महारथम्
अलम्बुसो महाराज राक्षसेन्द्रो न्यवारयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-017

तथा द्रोणं महेष्वासं निघ्नन्तं शात्रवान्रणे
धृष्टद्युम्नोऽथ पाञ्चाल्यो हृष्टरूपमवारयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-018

तथान्यान्पाण्डुपुत्राणां समायातान्महारथान्
तावका रथिनो राजन्वारयामासुरोजसा

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-019

गजारोहा गजैस्तूर्णं संनिपत्य महामृधे
योधयन्तः स्म दृश्यन्ते शतशोऽथ सहस्रशः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-020

निशीथे तुरगा राजन्नाद्रवन्तः परस्परम्
समदृश्यन्त वेगेन पक्षवन्त इवाद्रयः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-021

सादिनः सादिभिः सार्धं प्रासशक्त्यृष्टिपाणयः
समागच्छन्महाराज विनदन्तः पृथक्पृथक्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-022

नरास्तु बहवस्तत्र समाजग्मुः परस्परम्
गदाभिर्मुसलैश्चैव नानाशस्त्रैश्च संघशः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-023

कृतवर्मा तु हार्दिक्यो धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम्
वारयामास संक्रुद्धो वेलेवोद्वृत्तमर्णवम्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-024

युधिष्ठिरस्तु हार्दिक्यं विद्ध्वा पञ्चभिराशुगैः
पुनर्विव्याध विंशत्या तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-025

कृतवर्मा तु संक्रुद्धो धर्मपुत्रस्य मारिष
धनुश्चिच्छेद भल्लेन तं च विव्याध सप्तभिः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-026

अथान्यद्धनुरादाय धर्मपुत्रो युधिष्ठिरः
हार्दिक्यं दशभिर्बाणैर्बाह्वोरुरसि चार्पयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-027

माधवस्तु रणे विद्धो धर्मपुत्रेण मारिष
प्राकम्पत च रोषेण सप्तभिश्चार्दयच्छरैः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-028

तस्य पार्थो धनुश्छित्त्वा हस्तावापं निकृत्य च
प्राहिणोन्निशितान्बाणान्पञ्च राजञ्शिलाशितान्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-029

ते तस्य कवचं भित्त्वा हेमचित्रं महाधनम्
प्राविशन्धरणीमुग्रा वल्मीकमिव पन्नगाः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-030

अक्ष्णोर्निमेषमात्रेण सोऽन्यदादाय कार्मुकम्
विव्याध पाण्डवं षष्ट्या सूतं च नवभिः शरैः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-031

तस्य शक्तिममेयात्मा पाण्डवो भुजगोपमाम्
चिक्षेप भरतश्रेष्ठ रथे न्यस्य महद्धनुः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-032

सा हेमचित्रा महती पाण्डवेन प्रवेरिता
निर्भिद्य दक्षिणं बाहुं प्राविशद्धरणीतलम्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-033

एतस्मिन्नेव काले तु गृह्य पार्थः पुनर्धनुः
हार्दिक्यं छादयामास शरैः संनतपर्वभिः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-034

ततस्तु समरे शूरो वृष्णीनां प्रवरो रथी
व्यश्वसूतरथं चक्रे निमेषार्धाद्युधिष्ठिरम्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-035

ततस्तु पाण्डवो ज्येष्ठः खड्गचर्म समाददे
तदस्य निशितैर्बाणैर्व्यधमन्माधवो रणे

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-036

तोमरं तु ततो गृह्य स्वर्णदण्डं दुरासदम्
प्रेषयत्समरे तूर्णं हार्दिक्यस्य युधिष्ठिरः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-037

तमापतन्तं सहसा धर्मराजभुजच्युतम्
द्विधा चिच्छेद हार्दिक्यः कृतहस्तः स्मयन्निव

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-038

ततः शरशतेनाजौ धर्मपुत्रमवाकिरत्
कवचं चास्य संक्रुद्धः शरैस्तीक्ष्णैरदारयत्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-039

हार्दिक्यशरसंछिन्नं कवचं तन्महात्मनः
व्यशीर्यत रणे राजंस्ताराजालमिवाम्बरात्

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-040

स छिन्नधन्वा विरथः शीर्णवर्मा शरार्दितः
अपायासीद्रणात्तूर्णं धर्मपुत्रो युधिष्ठिरः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

BORI CE: 07-140-041

कृतवर्मा तु निर्जित्य धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम्
पुनर्द्रोणस्य जुगुपे चक्रमेव महाबलः

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Corresponding verse not found in M. N. Dutt's version.

Home | About | Back to Book 07 Contents | ← Chapter 139 | Chapter 141 →